Adananın Yöresel Halk Oyunları
Motifler
Motif: Oyunun en küçük birimidir. Kol, ayak, alet motifleri olmak üzere üç öğeden oluşur.
Kol motifi: Adana Halk Oyunları oyun serisi kapsamındaki oyunların kol motifi
açısından bedensel devinimini etkileyic bir özelliğine rastlanmamıştır. Ancak bir oyun aracı olarak mendil kullanımında çeşitli farklı sallamalar görülmektedir. Sözgelimi şu an oynanmayan ancak daha önceleri oynadığını saptadığımız solak adlı oyunda; kadınlar iki ellerine mendil alarak; ayak motiflerine paralellik gösterecek şekilde, kollar dirsekten bükük ve yere paralel gelecek şekilde tutulur. Ayak motifinin öne hareketi ile sağa-sola önde es ve geriye dönüşte; sola-sağa-es biçiminde oyun süresince tekrarlanmaktadır.
Kol motiflerini daha çok solo oyunlarda görrmek mümkündür. Oyun serisini
oluşturan herhangi bir oyun oynanırken ekip başı, diğer oyunculardan ayrılarak, ortaya
çıkmaktadır. Burada, ezgi ve ritm aynı kalmak koşuluyla kişisel beceriler doğrultusunda çeşitli kol, omuz ve çökme motifleri yapılabilmektedir. Çöküş sırasında ritmin oyuncunun oturuşuyla senkronize olması için davulun dümleri daha da şiddetlenerek vurulmaktadır. Çöküş sırasında kollar omuz hizasında dirseklerden bükük şekilde iken oturuş (çöküşün son noktası) haline gelindiğinde; kollar yukarıya doğru fırlatılarak ellerdeki mendillerin hareketi de sağlanmaktadır.
Ayak Motifi: Adana halk oyunlarının yapısal özelliklerini ayak motifleri
oluşturmaktadır. Bu motifler şunlardır:
* Öne doğru yürüyüşler,
* Sağ ayak hafif önde ayak ucu yerde olacak şekilde dizlerden öne doğru esnemeler
(yaylanma),
Öne doğru yürüyüş ve ayakların pedal çevirircesine kaldırılması ,
* Öne doğru yürüyüş ve ayakların pedal çevirircesine kaldırılması ve önde ayak ucu
vuruşu,
* Geriye doğru geliş ve ayakların pedal çevirircesine ve geride ayak ucu vuruşu,
* Ayak uçlarına basarak sağ ve sol ayakları değiştirerek, esnemeler, yaylanmalar.
* Dizleri sağa, sola öne doğru hareket ettirerek esneme.
Araç Motifleri: Adana halk oyunlarında kullanılan oyun araçları; mendil, atkı ve
kamıştır. Bu araçlardan mendil, bütün oyunlarda, ekibin başında oynayan oyuncunun (ekip başı) ve son oyuncunun elinde bulunmaktadır. Atkı ise ekipbaşı ile ikinci oyuncunun uçlarından tutarak baş oyuncunun ekipten ayrılarak, biraz önde oynamasını sağlamaktadır. Atkının yerine bazen, mendil, eşarp, havlu gibi araçlarda kullanılmaktadır. Baş oyuncu atkıyıda bırakıp öne çıktığında, ikinci bir mendil daha alarak solo hareketlerini çift mendille yapmaktadır. Kamış ise serçe oyununda kullanılmaktaymış. Buna göre, ekipbaşı ne yaparsa diğer oyuncuların da yapılanı tekrarlama zorunluluğu bulunmaktadır. Eğer ekip başı, şapkasını çıkarırsa herkes şapkasını çıkarmak, şalvarını çıkarırsa; şalvarını çıkarmak, izleyiciler arasında bir çocuk yakalayıp kucağına alırsa; harkes birer çocuk bulup kucağına almak zorundadır. Eğer ekip başının yaptıklarını oyuncular yapamazsa kamışla ekip başı tarafından vurularak cezalandırılmaktadırlar.
