Betimleme Nedir
Varlıkların belirgin özelliklerini anlatma, onları göz önünde canlandırma işidir; yaygın tanımıyla ‘’sözcüklerden resim yapma’’ işidir. Betimlemede yazar, gördüklerini anlatır. Bu nedenle betimleme, görsel öğelerin ağır bastığı anlatım biçimidir. İki tür betimleme vardır;
1) İzlenimsel Betimleme : Bilgilendirme amacı taşımayan, yalnızca varlıkların niteliklerine yönelik izlenim yaratmak amacıyla başvurulan betimlemedir.
‘’Bahçeye girince, insan , bir renk cennetine girmiş gibi olur. Giriş yolu boyunca yediveren gülleri; ortancalar,gecesafaları, sağlı sollu, sanki insana gülümser. Mavi, kırmızı, beyaz iç içe girmiştir. Kapının rengi de çok güzel. Güvercin mavisi. Bir de güzel koymuşlar: Huzur.’’
2) Açıklayıcı betimleme: Varlıkların niteliklerine ilişkin bilgi sunmak amacıyla başvurulan betimlemedir. Açıklayıcı betimlemede kesinleşmiş ayırt edici nitelikler verilir. Bu nedenle anlatıcı nesneldir; anlatıma duygularını, yorumlarını katmaz.
‘’Akdeniz Bölgesinin çatısı Toros Dağları tarafından meydana gelmiştir. Dağlar bazı yerlerde denize çok sokulur, kayalık ve az girintili çıkıntılı bir kıyı üzerine inerler. Bazı yerlerde ise kıyı çizgisi ile dağ sınırları arasında Adana Ovası gibi geniş düzlükler girer’’
Bu parçada izlenim kazandırma ya da görüntü çizme amacı yoktur. Toros Dağları ile ilgili açıklayıcı (öğretici) betimlemeye başvurulmuştur.
