Doğu Anadolu’da Orta ve Geç Demir Çağ Ölü Gömme Geleneği Hakkında Bilgi
Doğu Anadolu bölgesinde bu dönemde Urartu egemenliği hakimdir
Bu dönemde yaygın olarak ınhumasyon ve kremasyon gömüler kullanılmıştır Mezar türleri açısından basit toprak mezarlar , Taş sandık , küp ve özellikle oda mezarlar yaygındır Oda mezarlar iki tür olarak 1- Anakayaya yapılan 2-Taştan yerin altına inşaa edilenler
Taş sandık , oda ve küp mezarlarda genellikle bu dönemde kremasyon türde gömülere rastlanılmıştır Inhumasyon türdeki basit toprak mezarların Doğu Anadolu için çok sayıda olmadığını biliyoruz Bu tür mezarların hemen hemen hepsinde ölüler hoker tarzda yatırılmış ve çeşitli kaplar konulmuştur Gömü eğer kadın ise çeşitli süs eşyaları konulmuştur
Bu dönemin genel özelliği olarak daha çok extramural tarzda bir ölü gömme geleneği benimsenmiştir Ama nadir da olsa VanKalesi höyükte olduğu gibi intramural gömü tarzında rastlanılmaktadır Bu dönemde mezarlar daha çok kayaların içine oyulan herkezin görebileceği , anıtsal nitelikli mezarlardır
Taştan inşaa edilen mezarlarda izalosyon’a son derece önem verilmiştir
Giyimli: Burada basit toprak ,hoker tarzda bir gömü bulunmuştur
Bu dönemde yaygın olarak oda mezarlar kullanılmaktadır
Taştan inşa edilen oda mezarlar: Bu mezarlar her zaman toprağın altına inşa edilirler ve genellikle kuyu şeklinde bir girişi olan dromos ile mezar odasına ulaşılır Çoğunlukla tek odalı inşa edilmişlerdir
Ana kaya Oyulan Oda mezarlar:
Tek veya çok odalı olarak inşaa edilmişlerdir Bu tür mezarlarda amaç mezarı gizlemek ve herkese kutsal bir mekan göstermek amacı ile yapılmışlardır Çoğunlukla kayaların en güzel görünen noktalarına anıtsal bir nitelikle kayanın oyulması ile yapılmışlardır Bu özellik tamamıyla Urartu sanatı ile özdeşleştirilmiştir Oda mezarlarda ölüler daha çok yapılan sekiler üzerine konulmuşlardır yada pişmiş toprak , taştan veya bronzdan lahitler üzerine inhumasyan türde konulmuşlardır
Kremasyon yapılan mezarlar:
Kremasyon Urartu’da oldukça yaygın olarak kullanılan bir gelenektir daha çok halk tarafından kullanım görmüştür Taş sandık ve oda mezarlarda urneler içine konularak kremasyon türde gömü yapılmıştır
