Palanga Sistemi Nedir Fizik
Palanga, az kuvvetle ağır yükleri kaldırmak için kullanılan makaralar sistemidir. Sabit makaraya, aynı gövdeye bağlı bir veya daha fazla hareketli makaranın ilave edilmesiyle meydana gelir.
Palangaların mekanik avantaj için nasıl kullanıldığını anlatan bir çizim
palanga
İki basit makara takımının kullanılmasıyla elde edilen ve büyük bir yükü küçük bir kuvvetle dengeleyerek kaldırmaya (ya da indirmeye) yarayan sistem. Makara takımlarından biri üstte sabit, yüke bağlanan ikinci takım ise hareketlidir. Bütün makaralardan dolanan bir halat aracılığıyla ağır yükler küçük bir kuvvet uygulanarak kolayca indirilip kaldırılabilir. Palangalarda yük, kendisini taşıyan paralel halat sayısı kadar az bir kuvvetle dengelenebilir (ya da halat uygun biçimde geçirilmişse “uygulanacak kuvvet = yük/makara sayısı”dır). Palangalar en çok gemilerde yük ve kurtarma sandalı indirip bindirmede kullanılır. Bu sistemlerde kuvvet bölünerek yükün bir kısmının sabit makaralara taşıtılmasıyla uygulanacak kuvvet azaltılabilir. Palangalarda yükü kaldıracak kuvvet, yükün ağırlığının yükü taşıyan ip sayısına bölümü ile hesaplanır. Hareketli makara arttıkça istenmeyen sürtünme kuvvetleri verimi azaltacağından, palangalarda, yaygın olarak üç hareketli makara kullanılır. İdeal olmayan palangalarda uygulanacak kuvvet hesaplanırken hareketli makaraların ağırlıkları da hesaba katılır. Palangalarda kuvvetten kazanç, yoldan kayıp olur.
Formül şöyle oluşur;
F Kuvvet
P Yükün ağırlığı
n Yükü taşıyan ip sayısı
