Şiir nedir özellikleri nelerdir
Şiir kelime anlamı olarak “bilme tanıma anlama” manasındadır. Bizim için asıl önemli olan ıstılah (terim) manasıdır. Fakat eski zamanlardan günümüze kadar binlerce şiir tanımı yapılmıştır. Her yazarın veya her şairin kendisine göre bir şiir tanımı vardır…
Zengin sembollerle ritimli sözlerle ve seslerin uyumlu kullanımıyla ortaya çıkan edebî anlatım biçimidir” şeklinde tarif eder. Osmanlı döneminde genel olarak “mevzun ve mukaffa söz” yani vezinli ve kafiyeli söztanımı kabul görmüştür.
Yahya Kemâl’e göre şiir musikidir fakat bildiğimiz musikiden farklı bir musikidir.
Cahit Sıtkı’ya göre Şiir Kelimelerle güzel şekiller kurma sanatıdır.
Edebiyatçıların ortak ve kesin bir tarif üzerinde anlaşamadıkları şiir, dilin ve nazmın şahsi ve üstün bir zevkle kullanılmasından meydana gelen bir sanat eseridir. Dış görünüş olarak, mısralardan ve mısra kümelerinden meydana gelir. Şiir üzerine, çok şey söylenmiştir. Bunların hepsi şiirin bir tarafını ele alan ve ön plana çıkaran sözlerdir. Ama hiçbiri tek başına şiiri tamamıyla kavrayan ve açıklayan ifadeler olamamıştır. Misal olarak:
Şiir, nesre çevrilmesi mümkün olmayan nazımdır.” Ahmed Haşim
Şiirin kötüsü veya orta hallisi için kurallar, ustalıklar bir ölçü olabilir. Ama iyisi, yükseği, harikuladesi aklın kurallarını aşar.” Montaiqne
Şiir, hem at, hem dizgindir (İlham ve ustalık); Atsız dizgin, dizginsiz at değildir.” Tristan Dereme
Şiirin ilkesi, insanın üstün bir güzelliği özlemesidir. Bu ilke, bir coşkunlukta, bir ruh taşkınlığında kendini gösterir. Bu coşkunluk, aklın yoğurduğu hakikatin dışındadır.” Baudlaire
Şiir, öyle ayrı bir dildir ki, başka hiçbir dile tercüme olunmaz. Hatta yazılmış göründüğü dile bile…” Jean Cocteau
Şiirde güzellikten başka gaye aramam.” Cenap Şahabettin
“Şiir, nesirden bambaşka bir hüviyettedir. Şiir duygusunu lisan haline getirinceye kadar yoğurmak, onu çok toplu bir madde haline sokmak, o kadar ki, mısra güya hissin ta kendisi imiş gibi okuyucuya samimi bir vehim vermek, işte bunu özlüyorum.” Yahya Kemal
Şiir, kelimelerle güzel şekiller kurmak sanatıdır.” Cahit Sıtkı Tarancı
Her güzel şiirde yüce hayaller, sağlam fikirler, derin duygu ve düşüncelerin yanısıra bütün bunların mümtaz bir söyleyişle dile getirilmesi demek olan şi’riyet de bulunur. Şi’riyet; nesir de üslup ne ise, şiirde odur. Şiir gücü de denilebilir. Bu, açıkca izah ve tam tarif edilemez. Bir şiir okunurken hissedilir.
Şiirin bir dış görünüşü, bir de özü vardır. Dış görünüşe biçim, öze muhteva denir. Bu bakımdan bir şiir biçim ve muhtevası olmak üzere iki bakımdan incelenir.
Biçim bakımından incelemede:
nazım şekli,
kafiye,
vezin,
dil hususları incelenir.
Muhteva bakımından ise
iç ahenk (şiirin her mısrasındaki seslerin uyumu, haf tekrarları, benzer sesler ile vezin ve kafiyelerin kullanılışındaki ustalık),
mecazlar,
tema (bir şiirdeki temel duygu ve düşünce öğeleri; konu) incelenir.
Şiirin özellikleri
Cagimizin ve gunumuzun siirini yalnizca daha iyi daha yakindan tanidigimiz icin degil butun caglarin siirlerine kendimizinkinin sisleri arasindan baktigimiz icin siir derken modern siiri anlatmak istiyoruz. Modern siir artik hikayeden ayrilmis olan gelisen burjuva sinifinin cevresinin bilincine varmasinda ozel bir rol oynamis olan siirdir.
Bu modern siirin – iyisinin degil herhangi bir modern siirin kendine ozgu temel ozellikleri nelerdir? Yunan siirinin temel ozelligi olan Mimesis (taklit) burjuva siirinin temel ozelligi degildir; Mimesis burjuva hikayesiyle oyununda gorulur.
Duygu, hayal ve düşüncelerin bir düzene bağlı olarak, çekici bir dil ve ahenkli mısralar içinde aktarılmasıdır.
Şiiri düz yazıdan ayıran ölçü, mısra, ahenk gibi unsurlar vardır.
Nazım (şiir) biçimindeki yazılara “manzum”; Nazım parçalarına da “manzume” denir.
