1921 Anayasasının ( Teşkilatı Esasiye Kanunu ) Özellikleri

1921 Anayasasının ( Teşkilatı Esasiye Kanunu ) Özellikleri

1921 Anayasası, Büyük Millet Meclisi Anayasası veya Teşkilât-ı Esasiye Kanunu, ilk T.C. Anayasası’nın ilkelerini belirleyen; 85 numaralı ve kabul tarihi 20 Kânun-ı Sani 1337 (20 Ocak 1921) olan kanundur. 1923 yılındaki değişiklikle Cumhuriyet ilan edilmiştir. Bazı tanımlamaların aksine, 20 Ocak 1921 tarihli ilk Teşkilat-ı Esasiye Kanunu, Türkiye’nin ilk anayasasıdır. Anayasa için gerekli norm, kabul için oy oranı ve maddeler yönünden yeterli değildi ama Türkiye’nin ilk anayasası olarak kabul edilmiştir. 1876 Kanun-u Esasîsi de resmen ilan edilmemişti, fakat Osmanlı’nın ilk anayasası olarak tarihin sayfalarında yerini aldı.

1921 Anayasası-Teşkilat-ı Esasiye Kanunu

(20 Ocak 1921)

Teşkilat-ı Esasiyenin Yapısı:

1-Gerekli görüldüğünde Kanun-ı Esasinin uygu­lanması uygun görülmüştür.

2-Yasama, yürütme ve yargı meclise aittir.

3-Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.

4-TBMM süre dolmadan seçimleri yenileyebilir.

5-Savaşa ve barışa TBMM karar verir.

6-Şer’i hükümlerin yürürlüğünü TBMM yapar.

7-Bakanlar meclis tarafından seçilir.

8-Vekiller iki yılda bir seçilir.

9-TBMM başkanı icra vekilleri heyetinin de başka­nıdır.

Teşkilat-ı Esasiyenin Özellikleri:

1-Olağan üstü durum için hazırlandığından dolayı geniş kapsamlı değildir.

2-Milli Egemenliği yansıtan ilk siyasi belgedir.

3-Temel hak ve hürriyetlere yer verilmemiştir.

4-23 madde bir ek bölümden oluşur.

5-Yeni devlete işlerlik kazandırdı.

6-Laik bir anayasa değildir.

7-Kuvvet ve yetkinin kaynağı millettir.

8-Meclisin üstünde güç yoktur.

9-En önemli değişikliğini cumhuriyetin ilanı ile gördü.

10-Yeni devletin kurulduğunu belgeledi.

11-TBMM’nin meşruluğunu tanıttı.

12-Amasya Genelgesinden itibaren oluşan ruh resmi hüviyet kazandı.

13-Meclis hükümeti sistemi benimsendi.

14-Milli egemenlik ilkesi yasallaştı.

Teşkilat-ı Esasiyenin Geç İlan Edilme Sebepleri:

1-Kanun-ı Esasinin varlığı.

2-TBMM’nin kendisini tam olarak ispatlayama­ması.

3-Yeni bir anayasanın kabulü yeni bir devletin oluştuğunu gösterir; ki bu da birliği zedeleyebilirdi.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Başa dön tuşu