1970-1979 yılları arasında Biyolojide olan gelişmeler nelerdir?
Biyoloji bilimindeki gelişmelerin insanlığa katkıları:
1.Günümüzde bir çok ülke seralarında tozlaşma görevi Bombus terresteris denen arılara yaptırıyor. Verimi artırdı.
2.Biyoteknolojik yöntemlerle:
·Tıbbi bitki ve hayvanların üretimi
·Antibiotik
·Aşı
·İnterferon
·Çeşitli pestisitlerin üretimi
·İnsanda zararlı genlerin ayıklanması yapılmaktadır.
3.Gen teknolojisinin sağladığı imkanlarla tıpta:
·Aşılama yapılmadan da vücudun antikor ürete bilmesi sağlanır. Böylece vücut aşılarla vücuda verilen virüslerin yan etkilerinden korunur.
·Lösemi ve hemofil hastalıklarının teşhis ve tedavisinde kullanılan enzimler kolaylıkla üretilebilmekte.
·ÖRN: Hemofili: Kanın pıhtılaşmasında etkili olan faktör VIII ve X’un kalıtsal olarak üretilememesi sonucu ortaya çıkan kanın pıhtılaşmaması hastalığıdır. Önceleri kanın pıhtılaşması için gerekli olan bu faktörler kandan temin ediliyordu. Ancak bu durumda hepatit C ve HIV’ın kan yoluyla hastaya bulaşma ihtimali vardı. Özellikle yüksek ısıya dayanıklı olan prionlar çok tehlikeliydi. Örneğin Jakob-Crautzfeld (deli dana) hastalığı. Bu faktörleri sentezleyen genlerin bakterilere transferi ile problem çözülmüştür.
2.Bakteri DNA’sı yardımıyla hormonlar üretile bilmektedir:
·Diabet hastalığı tedavisinde kullanılan insülin
·Cücelik tedavisinde kullanılan büyüme hormonu: Bu hormon eskiden kadavraların hipofiz bezlerinden elde edilmekteydi.
3.Biyolojik savaş: Zararlı canlı türleri ile mücadelede bu canlıya zarar veren canlı türlerinin etkin kullanımıdır.
·Daha ucuz ,kolay ve verimlidir.
·Bazı bakteri türleri kullanılarak böceklere karşı dirençli domates, tütün, pamuk gibi bitkiler elde edilmiştir.
4.Tek hücre proteini: Alg, bakteri, maya ve küflerin büyük miktarlarda üretilmesinden ve bu canlı türlerinin kurutulmasından oluşan biokütleye verilen addır.
·İnsanlar besinlerinde katkı maddesi olarak kullanılır.
·İlerde besin problemi bu yola çözüle bilecek.
·Örn:Yonca bitkisine aminoasit sentezine yardımcı olan bir gen aktarılarak bitkinin protein değeri yükseltilmiştir.
5.Genetik ikiz:Bir canlının vücut hücresinin çekirdeğinin, aynı tür başka bir canlıdan alınan yumurta çekirdeği ile değiştirilerek yerleştirilmesi sonucu canlının kopyasının elde edilmesidir. Bu iki canlının fiziksel özellikleri aynıdır. Ancak biyolojik özellikleri aynı mı?
6.İnsan genomu projesi: İnsandaki yaklaşık yüz bin genin diziliminin saptanarak arşivlenmesidir. Bu sayede kanser, kalıtsal hastalıklar gibi bir çok hastalığın çözümüne ulaşıla bilecek, hücrenin konuşma dili anlaşılabilecektir.
7.Örn: Tatlı sorgun bitkisi,
–Yakıt olarak yararlanılır.
-Normal kömüre göre dört kat daha fazla ısı verir.
-Kükürt oranı düşük olduğu için çevreye daha az zarar verir.
-Verimsiz topraklarda bile kolayca yetişmektedir.
8.Transplantasyon ( organ nakli )
9.İnsan ve sperm yumurtasından zararlı genlerin nasıl ayırt edilebileceği bulundu. Böylece bazı kalıtsal hastalıklar yumurtaların döllenmesinden önce değiştirilecek genlerle yok edilebilecek.
10.Öğrenme ve hatırlamanın artırılması için kullanıla bilecek ilaçlar araştırılıyor.
11.Sirke sineğinin genleri değiştirilerek ömürleri uzatıldı. Diğer canlılar içinde denemeler yapılıyor.
12.(1997) Yapay insan derisi üretildi. İnsandan alınan 1cm2 lik deri özel besi ortamı içerisinde , 10 gün de 1 m2 alanı kaplayacak kadar ürüyor. Bundan sonra yara yada yanık izi kalmaması hedefleniyor.
Gebelik süresi ortalama 20 hafta olan bir keçi yavrusu 17. haftada keçinin rahminden alındı. Yapay rahime konularak gelişmesi tamamlandı. Yapay uterus içerisinde prematüre ( erken doğan ) bebeklerin geliştirilmesi hedefleniyor.
