Anayasa Mahkemesi Kimleri Yüce Divan Sıfatıyla Yargılar?
Yüce Divan; Cumhurbaşkanı, Bakanlar Kurulu üyeleri, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Başkan ve üyeleri, Başsavcılarını, Cumhuriyet Başsavcı vekilleri, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ve Sayıştay Başkan ve üyelerinin görevleriyle ilgili suçlarından dolayı yargılamaya yetkili yüksek mahkemedir. Anayasa’nın 148. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, Yüce Divan sıfatını Anayasa Mahkemesi kullanır ve gerektiğinde Anayasa Mahkemesi üyeleri, Yüce Divan sıfatıyla toplanır.
Yüce Divan’da savcılık görevini Yargıtay cumhuriyet başsavcısı ya da yardımcısı yapar. “Yüce Divan’ın kararları kesindir, bunlara karşı hiçbir merciye başvuruda bulunulamaz.” maddesi 2010 Anayasa değişikliği ile kaldırılmış ve artık Yüce Divan kararlarının Genel Kurulda görülerek karara bağlanacağı maddesi eklenmiştir.
Cumhurbaşkanının vatan hainliği suçundan ve Başbakan veya Bakanlardan birinin TBMM iç tüzüğünde gösterilen şekilde yargılanmasını gerektiren bir suçu dolayısıyle Yüce Divanda yargılanmalarına karar verilebilir. Cumhurbaşkanı, vatana ihanetten dolayı, TBMM üye tam sayısının en az üçte birinin teklifi üzerine, üye tam sayısının en az dörtte üçünün vereceği kararla suçlandırılır. Ondan sonra yüce Divana sevkedilir. Başbakan ve Bakanlardan herhangi biri hakkında açılan soruşturma neticesinde hazırlanan rapor Mecliste görüşülür. Meclis gerek gördüğünde ilgiliyi Yüce Divana sevk kararı verir. Yüce Divana sevk kararı ancak üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır.Başbakan yüce divana sevk edilirse, hükümet düşmüş sayılır.
Yüce Divan’da sorgusu yapılmış olan sanığın sonraki oturumlara gelmemesi ve Yüce Divanca da duruşmada hazır bulunmasına gerek görülmemesi hallerinde, duruşmadan vareste tutulma istemi bulunmasa dahi gıyabında duruşmaya devam edilerek kamu davası sonuçlandırılabilir. Müdafi her zaman duruşmada hazır bulunabilir.
Yüce Divanda sanığın sorguya çekilmesi sırasında, üyeler ve Cumhuriyet Başsavcısı veya Cumhuriyet Başsavcıvekili, Başkanın izni ile sanığa soru sorabilirler.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1876 Kanun-i Esasisi Yüce Divan adı altında müstakil bir mahkeme öngörmüştür. Bu Divan, İtham ve Hüküm dairelerinden oluşuyordu. 1924 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu İtham Dairesinin vazifesini Cumhuriyet Başsavcısına verdiği için Yüce Divanı sadece Hüküm Dairesi olarak tek daire şeklinde düzenlemişti. 1961 ve 1982 Anayasası (madde 148) Yüce Divan adı altında müstakil bir mahkeme kurmamış bu mahkemenin vazifesini de yapmak üzere Anayasa Mahkemesini yetkilendirmiştir.
Anayasa Mahkemesi Kimleri Yüce Divan Sıfatıyla Yargılar Madde Madde
-Cumhurbaşkanı,
-Bakanlar Kurulu üyeleri,
-Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Başkan ve üyeleri,
-Başsavcıları, Cumhuriyet Başsavcıvekili, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ve Sayıştay Başkan ve üyeleri görevleriyle ilgili işledikleri suçlardan dolayı Yüce Divan tarafından yargılanırlar.
Bu yargılamayı Yüce Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesi yapar.