Dış kaynaklardan faydalanmanın avantajları ve dezavantajları nelerdir?
Dış kaynak kullanımı en basit haliyle; daha önce şirket içinde üretilen bir mal ya da hizmetin dışarıdan tedarik edilmesidir [1].
Dış kaynak kullanımı (DKK) (Outsourcing) kavramı 1980’li yıllardan itibaren ilk olarak kullanılmaya başlansa da bir yönetim stratejisi ve iş modeli olarak 1990’lı yıllardan itibaren yaygınlaşmaya başlamıştır.
Dış kaynak kullanmak (to outsource) Oxford English Dictionary’de ilk kez 1979 yılında yer almıştır. Dış Kaynak Kullanımı (Outsourcing) ifadesi de 1981 yılında Business Week’te çıkan bir makalede ilk kez literatürde kullanılmıştır. Oxford English Dictionary DKK’nı “Bazı mal ya da hizmetleri, bir sözleşme kapsamında organizasyonun dışındaki bir kaynaktan sağlama” olarak tanımlamaktadır.
Giriş [değiştir]
Günümüz iş dünyasında önde gelen eğilimlerden bir tanesi de firmaların önceliklerini belirlemeleri ve var olan kaynaklarını bu öncelikleri oluşturan aktivitelere ve süreçlere harcamalarıdır. Bu konuda Prahalad ve Hamel “Gelecekte çok az firma dünya çapında beş ya da daha fazla temel yeteneğe (competence) sahip olacaktır” [2] diyerek firmaların kendi öz ya da temel yeteneklerine odaklanmak zorunda kalacaklarına vurgu yapmışlardır.
Temel yeteneklere odaklanmak firmalar açısından makul bir gelişme olmakla birlikte burada dikkat edilmesi gereken firmaların hâlihazırda yapmayı sürdürdükleri onlarca aktivite ya da süreçlerden hangilerinin temel yetenek olduğuna doğru karar verilmesidir. Bu noktada Prahalad ve Hamel, temel yetenek alanlarını ortaya çıkarmak için üç kriter ortaya koymaktadırlar:
Çok karlı pazarlara açılma konusunda potansiyel teşkil etmelidir.
Müşterinin son ürüne karşı olan beklentilerini karşılamada gözle görülür katkılar sağlamalıdır.
Rakipler tarafından taklit edilmeleri güç olmalıdır.
Temel yetenekleri bu şekilde tanımlarsak temel olmayan yetenekleri (non-core competence) ise bunların dışında kalan, iş süreçlerinin düzgün işlemesi için önemli role sahip olan fakat ürünlerin oluşumunda kendi başına önemli bir role sahip olmayan aktiviteler olarak tanımlayabiliriz [3].
İşletmelerin, sadece kendi sahip oldukları yetenek ve becerileri esas alan işlerin dışındaki; öz veya temel yeteneklerin kullanılmadığı işlerin, işletme dışından kendi alanında uzmanlaşmış başka işletmelerden almasına dış kaynak kullanımı (outsourcing) denir [4].
Bu noktada dış kaynak kullanımının iki önemli ayağı vardır:
Rekabet avantajı sağlayan temel yeteneklere odaklanmak,
Temel yeteneklerin dışında kalan faaliyetlerde ise, bu konularda uzmanlaşmış diğer işletmeler aracılığıyla gerekli kalite standartlarına uygun bir biçimde malzeme yâda hizmet girdisi sağlamak.
Dış Kaynak Kullanım Alanları [değiştir]
Dünyada yaygın dış kaynak kullanım alanları şunlardır:
Kayıt Yönetimi ve Arşiv Depolama
İnsan kaynakları yönetimi (seçme-yerleştirme, eğitim, ücretlendirme, performans değerlendirme, danışmanlık, kariyer yönetimi, insan kaynakları bilgi sistemi vb.)
Bilgi teknolojisi (bakım, onarım, eğitim, uygulama, yazılımı geliştirme vb.)
Müşteri hizmetleri (bilgi sistemleri, saha hizmetleri, telefonla müşteri hizmetleri vb.)
Muhasebe-finans (bordrolama, vergilendirme, satın alma ve genel muhasebe işlemleri)
Lojistik-nakliye (ambarlama, postalama-dağıtım, bilgi sistemleri ve operasyonlar)
İdari işler (yazılı dokümanlar, dosyalar, fotokopi vb.)
Satış-pazarlama (tele-pazarlama, reklâm)
Yemek, personel taşımacılığı, güvenlik, temizlik ve otomobil kiralama hizmetleri
Üretim ve emlak yöntemleri
Bu alanlardan ülkemizde en yaygın olarak dış kaynak kullanımına gidilenleri şunlardır:
Personel taşıma servisi
Yemek temin hizmetleri
Temizlik hizmetleri
Güvenlik hizmetleri
İnsan kaynakları
Eğitim
Muhasebe
Bilgi teknolojileri
Buradan da görüldüğü gibi ülkemizde DKK, dünyadaki örneklere göre biraz daha dar alanları kapsamakla birlikte bu alanda son yıllarda dünya seviyesine yaklaşmaya başlamıştır. Buradaki tabloda görüldüğü gibi, lojistik süreçleri ülkemizde yaygın DKK alanlarından birisidir. Fakat bu alanda genellikle taşımacılık odaklı DKK yapılanmaları görülmektedir.
kaynak vikipedi.
