Dürüstlük, doğruluk, vicdan hakkında söylenmiş atasözler, deyim ve özlü sözler nedir?
Doğruluk ile ilgili atasözleri
-Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar
Özellikle çıkarlarını düşünen insanların çoğaldığı, fedakârlığın azaldığı yerlerde yalan dolan, hile, ahlâksızlık artar ve insanlar iki yüzlü olurlar Böyle bir ortamda doğru sözlü olan, sözünü esirgemeyen ve sakınmadan herkesi eleştiren kişiyi kimse sevmez Herkes onu kınar, yanından ve yöresinden uzaklaştırmaya çalışır Çünkü bu kişi doğru sözleriyle ahlâksızlık üzerine bina edilmiş menfaat düzenini bozmaya çalışır ve çok kimseyi rahatsız eder Dolayısıyla çıkarları zedelenen, kusurları yüzüne söylenen, ikiyüzlülükleri yüzlerine çarpılan insanlar tarafından hor görülüp kovulurlar
-Doğru söz (ağıdan) acıdır
Kimi insanlara (özellikle yalancı, çıkarcı, ahlâkı bozuk) kusurlarını, yanlışlarını, düzensizliklerini, yolsuzluklarını ortaya çıkaran sözleri yüzüne karşı söylemek çok acı gelir Çünkü çoklukla bu tür insanlar ya açıklarının ortaya çıkmasını istemezler ya da doğru sandıkları hareketlerinin yanlış olduğunu kabul etmezler
Doğrunun yardımcısı Allah`tır
Hak ve adaletten kopmayan, işlerinde doğruluktan ayrılmayan kişiye Yüce Allah her zaman yardım eder
Doğruluk minarede kalmış
Dünyada doğru kimse kalmamıştır Doğru sandığımız binde bir kişi de içinden eğridir; dıştan göründüğü gibi değildir
Adalet ile zulüm bir yerde barınmaz
Bu iki şey tamamen bir birinin karşıtıdır Hak, hukuk ve doğruluğun bulunduğu yerde zulüm olamaz, zalimler bulunamaz Zulmün bulunduğu yerde ise hak yeme, sömürü, eğrilik, azgınlık vardır ve orada da ne adalet ne de âdil vardır
Hak deyince akan sular durur
“Anlaşmazlıklarda doğruluk, dürüstlük, tarafsızlık, hakkaniyet yolundan hareket edilirse kimsenin söyleyecek bir sözü, eleştirisi kalmaz” anlamında bir söz
Emanete hıyanet olmaz
Emanet olarak bize bırakılan şeyi iyi korumamak, kendi yararımıza kullanıp yıpratmak, törelerimize ve doğruluk kurallarına aykırıdır
Yalancının mumu yatsıya kadar yanar
Yalan söyleyenin yalanı bir gün mutlaka ortaya çıkar
Doğru söyleyenin bir ayağı üzengide gerek
Doğru sözlü olan kişi, bulunduğu yerden ayrılmaya hazır olmalıdır Çünkü sevilmeyen, istenmeyen kişi olacak, orada barınamayacaktır
Doğru söz katarından belli olur
Bir sözün doğru olup olmadığı gelişinden, tutarlı olup olmamasından anlaşılır
Doğru söz yemin istemez
Yemin, yalan olduğu düşünülebilen sözün doğruluğuna inandırmak içindir Sözün doğruluğunda kuşku yoksa yemine gereklik yoktur
Doğruluk dost kapısı
Doğru olan kişiyi herkes dost bilir Herkes ona koşar
Ülkelerden örnekler:
Doğruluk her şeyin üstündedir -Alman Atasözü-
Yalancılık, yankesicilik, hırsızlık, üçüz kardeştir -Çek Atasözü-
Yalancı , hırsızdır -Fransız Atasözü-
Yalanın bacağı topaldır -Ermeni Atasözü-
Yalancılık, bozuk para gibidirUzun süre geçindirmez -Rus Atasözü-
Doğrunun arkadaşı yoktur -Türkmen Atasözü-
Kadınlar devamlı doğruyu söylerler ama asla tam doğruyu değil -İtalyan Atasözü-
Doğruluk parlaktır ama yalan gölgelidir -Arap Atasözü-
Doğru söz, demiri de çeliği de deler -Azeri Atasözü-
Doğru söz, kısa sözdür -Fransız Atasözü-
Yalan gümrük ödemez -Hollanda Atasözü-
Akıllı yalan, aptal bir doğrudan iyidir -Rus Atasözü-
Yalan bozar, doğru çözer -Tamil Atasözü-
Doğru konuşan kadının arkadaşı azdır -Danimarka Atasözü-
Yalan söylemeyen asla büyüyemez -Uganda Atasözü-
Doğruluk acıdır -İspanyol Atasözü-
Nerede doğruluk, orada mutluluk -Rus Atasözü-
Ahlak ve para aynı çuvala girmez -İspanyol Atasözü-
Namusuyla ölmek, alçakça bir yaşamdan iyidir -İran Atasözü-
Doğruluk, süsü, gösterişi sevmez -Portekiz Atasözü-
Vicdan ile ilgili sözler
Temiz bir vicdan kadar yumuşak hiçbir yastık yoktur FRANSIZ ATASÖZÜ
Vicdan
Dünyanın en yoksul kölesi bile, kendi vicdanı içinde hürdür Bledsoe
En mükemmel adalet, vicdandır Victor Hugo
İnsan, kendi vicdanından birşey gizleyemez Cheov
İyi bir vicdan en iyi yastıkdır CBrentana
Hiçbir suçlu kendi vicdanında beraat edemez Juvenal
İnsanlar kötülüğü, arzuları kuvvetli olduğundan dolayı değil, vicdanları zayıf olduğundan dolayı yaparlarJohn Stuart Mill
İnsanlar tuhaftır! Fena birşey yapmakta olduklarını hissedecek olurlarsa mutlaka en evvel vicdanlarını susturacak bir sebep bulurlar Halid Ziya Uşaklıgil
İradene hakim ol, fakat vicdanına esir ol Aristo
Kapanmayan tek yara vicdan yarasıdır Public Cyrus
Kötü bir işin en gizli şahidi vicdanımızdır HzÖmer ra
Vicdan, herkesin komşusunu dövmek için aldığı fakat asla kendine karşı kullanmadığı bastonlara benzerBalzac
Vicdanımız yanılmaz bir yargıçtır, biz onu öldürmedikçe Balzac
Vicdan Allah’ın tatlı fısıltısıdır Edward Young
Vicdan azabı, insanın içinde bir Cehennemdir Byron
Vicdan denilen şey birisinin bizi gözlediğini ihtar eden histir Mankeen
Vicdan, saadet ve azaplarımızın ahirette de kaynağıdır Rousseau
Vicdanını hırstan koru Hadis-i Şerif
Vicdanlarda davamızı kazandığımıza göre mahkemeye ne gerek var Necmettin Erbakan
Vicdanlarınız sizi itham etmezse, başkalarının ithamının hiç bir değeri yoktur Pierre Jeanne
Dürüstlük ile ilgili sözler
Eski dost düşman olmaz olsa da dürüst olmaz
aralarında ufak tefek dargınlıklar olsa bile eski dostlar birbirlerine düşman olmazlar, yeni kazanılan dostlarla arada henüz sıkı bir bağ oluşmadığı için bu durum söz konusu değildir
Dürüstlük bir hazineye benzer, ortaya çıktığında taraftarları çoğalır;yalan ise gizli ateşe benzer, yanmaya başlayınca kötülükler ortaya çıkar
Dürüstlük elmas gibidir, aydınlıkta daha çok parlar ve değeri daha çok belli olur
Dürüst insan kendine hakim olabilmek için sürekli kendi kendisiyle mücadele halindedir
Dürüst insanın hem bedeni hem ruhu rahattır
Konuşmalarında, davranışlarında, yaptığın işlerde daima dürüst ol
İnsanın araması gereken ilk şey dürüstlüktür
Dürüstlüğü elde etmek zor gibi görünse de, aslında kolaydır
Açgözlülerden dürüstlük, soysuzlardan vefa bekleme
Dürüst olmayanlar hatalarını başkalarından saklarlar, oysa dürüst olanlar hatalarını kabul edip ortaya koyarlar
Eğer dürüstsen zarar görmezsin
İyi ama, dürüst olmayandan uzak dur
Akıl bir ağaç, dürüstlük ise meyvesidir
İnsana kalabilecek en değerli miras dürüstlüktür
Akıllı, bilgin, zengin olmak zorunda değiliz ama, dürüst olmak zorundayız
Dürüstlük dünyaya bedeldir
Dürüstlük, her derdin devasıdır
Ey dürüstlük, bana doğru yolu göster
Dünyada dürüst insanı kandırmaktan daha kolay bir şey yoktur.
