Zehirli Hayvan Isırması ve sokmasında ilkyardım
Zehirli olsun ya da olmasın hayvanlar tarafından ısırılmak ya da sokulmak tehlikeli sonuçlar doğurabilmektedir. Akrep, yılan, arı gibi zehirli hayvanların zehirleri insan vücudunda kalıcı sakatlıklara ve hatta ölüme neden olabilmektedir. Zehirli olmayan hayvanların ısırması ise, taşıdıkları mikroplar nedeniyle risklidir.
Bıu tür vakalarda dikkat edilmesi gereken bir konu da ısıran ya da sokan hayvanın tesbit edilmesidir. Bu, hayvanın hangi mikrobu ya da zehiri taşıdığının belirlenmesi açısından önemlidir.
Hayvan Isırığı:
Nedensiz yere, yani bir tahrik olmaksınız saldırarak ısıran kedi ya da köpeğin kuduz olmasından şüphe edilmelidir. Kuduz mikrobu ısırılmış bölgeden vücuda girer. Bu nedenle, ısırık yeri hemen bol su ve sabun ile iyice yıkanarak mikrobun bulaşma ihtimali azaltılmaya çalışılır. Kazazede vakit kaybetmeden ve yürütülmeden bir sağlık kuruluşuna nakledilmelidir. Isıran hayvanın da gözlem altına alınması gerekir.
Zehirli Hayvan Sokmaları:
Arı Sokması
Belirtileri: İğnenin girdiği yerde kızarıklık, ağrı, kaşıntı, şişme olabilir. Müdahale: İğne hala ciltte ise düzgünce çıkarılır. İğne yerine buz koyarak soğutma yapılır. Alerjisi olanlar, astımlılar, ağızdan sokulanlar, çok sayıda arı tarafından sokulanların hemen nakli gerekir.
Yılan Sokması
Belirtileri: Yılan zehirlenmelerinde ısırık yerinde ağrı, şişlik, morluk, hassasiyet vardır. Müdahale: Sokulan yer hareket ettirilmeden yıkanır. Isırılan yerin birkaç cm yukarısına boğucu sargı uygulanır. Isırık yeri 0.5 cm kesilerek ve elle sıvazlanarak zehrin kısmen çıkması sağlanır. Yaranın emilmesi etkili değildir ve zararlı olabileceği için uygulanmamalıdır. Isırık yerine buz uygulanabilir. Kişinin yatarak nakli sağlanır.
Akrep Sokması
Belirtileri: Akrep sokmasında yara yerinde ağrı ve uyuşukluk olur. Solunum bozulabilir. Müdahale: Sokulan bölge mikroptan ve zehirden mümkün olduğunca arındırmak için yıkanır. İmkan varsa, kan akışının yavaşlaması ve zehrin yayılmasının önlenlesi için bölge buzla soğutulur. Sokulan yer kol veya bacakta ise sokulan yerle vücut arasına kan akışını yavaşlatmak için sargı uygulanılarak akrep antiserumu bulunabilecek bir merkeze yatarak nakledilir. Uygulanan sargının 10 dakikadan fazla kalmaması gerekir. Aksi takdirde kansızlıktan kaynaklanan doku ölümleri gerçekleşebilir.
