Mısırlılarda tıp ve eczacılık bilimi hakkında bilgi verir misiniz?
Eski Mısır’da Tıp ve Eczacılık
Araştırmalar, modern tıbbın kökeninin Mısırlılar olduğunu göstermektedir.
Papirüslerde yazılı reçeteler bugün dahi romatizmadan doğum kontrolüne, kas sorunlarından mide rahatsızlıklarına pek çok hastalığın tedavisinde kullanılıyor. Antik Mısır tıbbının başarısına bir örnek de, ortalama yaşam süresinin 35-40 yılla sınırlı olduğu dönemde Firavun Asru’nun 60 yaşına kadar yaşatılabilmiş olması.
Arkeolojik araştırmalar geliştikçe, tıp ve eczacılık bilimlerinin Yunanlar’dan çok daha öncelere dayandığını gösteren metinler de gün ışığına çıkmaya başladı. Bunlardan en ilginci ise, bugüne kadar mumyalama teknikleri sayesinde bedenlere “ölümsüzlük” kazandırmalarıyla bilinen Eski Mısırlılar’a ait olanlar. New Scientist Dergisi’nin son sayısında yer alan, Manchester Üniversitesi Mısır Biyomedikal Merkezi’nden Jackie Campbell’ın araştırmalarına bakılırsa Mısırlılar sadece mumyalama konusunda değil, insanlar yaşarken de pek çok hastalığa çare arayıp özellikle ilaç biliminde uzmanlaşmışlar. Bunun en önemli kanıtıysa, eski Mısır firavunu Asru. Ortalama yaşam süresinin 35-40 yılla sınırlı olduğu Antik Mısır döneminde (M.Ö. 8. yy.), Karnak’taki ünlü Amen Tapınağı’nı yaptıran Asru’nun 60 yaşına kadar yaşadığı görülüyor. Gerçi dönemine göre hayli uzun yaşasa da, otopsi kayıtlarına göre Asru’nun yürüyen bir cesetten farksız olduğunu söylemek de mümkün. Kumlu bir alanda nefes alıp vermesinden kaynaklanan ciğerlerde toz birikmesi, damar hastalığı, eklem iltihaplanması, disk kayması, diş hastalıkları, diyabet, bağırsak parazitleri Asru’nun rahatsızlıklarından sadece birkaçı Jackie Campbell dönemin şifacılarının başarılı ilaçları ve reçeteleri sayesinde Asru’yu 60 yaşına kadar ayakta tutabildiklerini söylüyor.
Firavun ilaçlarının yüzde 64’ü bugün de etkili!
Şifa papirüslerinin standart bir formatı olduğunu söyleyen araştırmacı Campbell, Mısır farmakolojisinin günümüzde kullanılan yöntemlere çok yakın olduğunu belirtiyor. Tabii, büyü ve dualarla yapılan giriş kısmını saymazsakHer bir prospektüste, ilaçların içeriği ve nasıl uygulanacağına ait tüm bilgiler yazıyor. İlk önce kullanılan malzemelerin listesi, sonra kötü tadı düzeltecek ek içerik sıralanıyor. Ama en şaşırtıcı olan, oluşacak yan etkilere karşı listeye ikinci bir ilaç eklenmiş olması! Jackie Campbell, beş yıl süren titiz analizlerden sonra M.Ö. 1850’den M.Ö 1200’e kadarki döneme ait yaklaşık bin prospektüsün bulunduğu temel papirüsleri inceleyerek bir Mısır farmakoloji listesi derlemiş. “İlaçların kaynaklarına ve yapımlarına baktım, acaba işe yaramışlar mıydı? Kontrol edip doz miktarlarını araştırdım” diyor ve ekliyor: “Bazılarının hiçbir yararı yoktu, bazılarıysa gerçekten çok etkiliydi!” Araştırmacı, günümüzdeki ilaç kodekslerini incelediğinde papirüslerde belirtilen içeriklerin yarıdan fazlasının hâlâ kullanıldığını fark etmiş. Hatta günümüzde pek çoğu suni olarak üretilseler de, hâlâ en etkili reçeteler arasında önemini koruyanlar var. (Kaynak: Aktüel Dergisi)
