Sac İşçisi
Elle veya makine ile sac, teneke gibi metal levhalardan masa, dolap, ticari mutfak, banyo kazanı, su deposu, soba, aspiratör gibi eşyaların bazı parçalarını üreten, şekillendiren ve yerine takan kişidir.
GÖREVLER
– İş projelerini ve montaj resimlerini inceler,
– İşin yapılması için gerekli malzeme listesini çıkararak siparişlerini verir,
– İşin yapılmasını planlar,
– Kullanılacak metali seçer,
– Resme (projeye) uygun ölçü alır, açınımına göre markalar, uygun şekilde keser,
– Gerekli şekilde kıvırarak metali şekillendirir,
– Matkap veya zımba ile delik açar,
– Parçaları kaynak, lehim, cıvata, perçin ya da diğer metallerle birleştirir ve yüzeylerini düzeltir,
– Metalin şekil bozukluğunu önler ve dayanıklılık sağlamak için gerekli önlemleri alarak, teknik kuralları uygular,
– Kaynak ağzı, flaş ve armatür yerlerini açar,
– Gerektiğinde kullanılan cihaz ve donanımın, bakım ve onarımını yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
– Oksijen, asetilen veya bütan takımları, Karmaşık ve otomatik sac kesme cihazı ve donanımı,
– Seyyar ve otomatik sac kesme cihazı ve donanımı, Plazma kesici alet,
– Elektrikli sac kesme cihazı ve donanımı, Matkap tezgahı, masa matkabı,
– Kenet makinesi, Kordon makinesi, Zımpara taşı, Eksantrik ve hidrolik pres, Dikiş kaynak makinesi, Zımbalar, kılavuzlar, tornavidalar, cetveller, pergeller, gönyeler, Çeşitli el aletleri (şeritmetre, mıknatıs vb.) kullanır.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Sac işçisi olmak isteyenlerde;
– Gözü ve eli eşgüdüm halinde kullanabilme,
– Düzlem üzerindeki şekilleri ve onların perspektiften görünüşlerini ince ayrıntıları ile algılayabilme,
– Dikkatli olabilme ve işe kendini uzun süre verebilme özelliklerinin bulunması gerekir.
Mesleğin yapılmasını engelleyen ve olanaksızlaştıran unsurlar ise, gözlerde rahatsızlık, el ve parmaklardaki özürlerdir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Sac işçisi eşyanın yapımı aşamasında atölyelerde, yerine takılması aşamasında binalarda görev yapar. Çalışma ortamı biraz kirli ve gürültülüdür. Sac işçisi görevini genellikle ayakta yürütür, montaj aşamasında eğilme, diz çökme gibi hareketleri yapma durumundadır. Birinci derecede malzeme ve aletlerle çalışan sac işçisi, meslektaşları ve müşterilerle iletişimde bulunur. Çalışmalarını genellikle yalnız yürütür, zaman zaman grup halinde çalışma da söz konusudur.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Sac işçisi üretim aşamasında atölyelerde, ürünün yerine takılması aşamasında binalarda çalışır.
Sac işleri mesleği yeni teknolojik gelişmelere paralel olarak gelişmektedir. İnşaatçılıkta yeni kullanılmaya başlanan demir kalıpçılık ülkemizde hızla gelişen güneş enerjisi ile su ısıtma sistemleri, mesleğin gelecekte daha fazla çalışma olanağı sağlayacağının bir göstergesidir. Ayrıca bu meslek elemanları, diğer meslekler için ara mamul üretmekte bu da mesleğin geçerliliğini artırmaktadır. Bu meslekte iyi yetişmiş bir eleman için yakın gelecekte iş bulma sorunu olmayacağı söylenebilir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
– Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde verilmektedir.
– Endüstri meslek liselerinde sac işleri adı altında belli bir bölüm olmamasına rağmen metal işleri bölümü içerisinde mesleğe ilişkin genel bilgiler verilmektedir. Halen çeşitli il ve ilçelerimizde bulunan meslek liselerinde “Metal İşleri” bölümü mevcuttur.
– Her iki sistemin uygulanmadığı illerde ise işletmelerde usta çırak ilişkisi yoluyla pratik olarak meslek eğitimi verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
· En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
· 14 yaşını doldurmuş 19 yaşından gün almamış olmak, ancak 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.
· Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
· Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gereklidir.
Endüstri meslek liselerine girebilmek için en az ilköğretim okulu mezunu olmak ve bu okulların giriş şartlarına uygun olmak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleki eğitim merkezlerinde eğitim süresi lise ve daha üst düzeyde genel eğitim almış olanlarda 1 yıl, ilköğretim mezunu olanlarda ise 2 yıldır. Mesleki eğitim merkezlerinde teorik eğitim, işyerlerinde pratik eğitim verilmektedir.
Eğitim süresince öğrenci;
Ölçme ve kontrol araçları ile ölçme yapar, markacı takımları ve şablon yardımıyla basit markalama yapar, markalanmış işi tenekeci makası ile keser, kullanılan aletlerde güvenlik önlemleri alır, Kalınlık kavramı olmadan basit açınımlı parçaları markalar, basit işleri büker,basit doğramalar, basit doğrultmalar, vidalı bağlantılar, boya ve macun yapar, Malzemeleri tanır, matkap veya zımba ile delik deler, basit işleri perçin yapar, birleştirmek amacıyla lehim yapar, birleştirme amacı ile kenet yapar, elektrik ark kaynağı ile kaynak yapar, düzgün dikiş çeker, punto kaynağı yapar vb.
Ayrıca, resim ve projesine uygun olarak iş yapar. Güvenli ve verimli çalışma alışkanlıkları kazanır.
MESLEKTE İLERLEME
– Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Sac işleri mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır.
– Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de “Usta Öğretici” belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
– Meslek lisesi mezunları da doğrudan ustalık sınavına girebilirler. Ustalık belgesine sahip olanlar bağımsız işyeri açabilirler.
BENZER MESLEKLER:
Soğuk demirci, kaynakçı, sıcak demirci, kaportacı
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
Eğitim süresi içerisinde işyerlerinde pratik eğitim yapan öğrencilere işverenleri tarafından asgari ücretin % 30′undan az olmamak üzere ücret verilmektedir. Eğitim boyunca öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıklarıyla ilgili sigorta primleri devletçe sağlanır. Eğitim sonrası ücret ise işletmelerde çalışan kişinin tecrübesine, işe karşı ilgisine vb. nedenlere bağlı olarak farklılık göstermekle birlikte asgari ücretin bir ile üç katı arasında değişmektedir. Kişi kendi işyerini açarsa bu oran daha fazla olmakla birlikte, işyerinin bulunduğu bölgeye,işe karşı sorumluluğuna, çalışanların niteliğine göre kazanç durumu farklılıklar gösterebilmektedir.
