Son konum ve ilk konum nedir, örnekleri nelerdir?
HAREKET Hareket, cismin konumunun sürekli biçimde değişmesidir. Yani bir cismin sabit kabul edilen bir noktaya göre zamanla yer değiştirmesine hareket denir. Hareketli cismin başlangıç noktasına göre bulunduğu yere konum denir.
Başlangıç noktasını hareketli cismin bulunduğu noktaya birleştiren vektöre konum vektörü denir.hareket süresince konum vektörü değişir. Hareketlinin bir konumdan başka bir konuma gidişini gösteren vektöre yer değiştirme vektörü denir. Yerdeğiştirme vektörü,başlangıç noktası seçimine bağlı olmayıp, sadece harekin yönüne bağlıdır.Pozitif veya negatif olur. Hareketlinin ardışık anlarda bulunduğu noktaları birleştiren çizgiye YÖRÜNGE denir. Hareketin şekli yörüngenin şekline göre isimlendirilir. Yörünge düz ise doğrusal hareket, eğri ise eğrisel hareket, daire ise dairesel hareket olarak isimlendirilir Seçilen bir başlangıç noktasına göre cismin vektörel uzaklığına konum denir. Başlangıç K L noktası M N ■ -200m -100m A +100m +200m Şekildeki cisim N noktasında ise A noktasına göre konumu +200m’dir. Cisim K noktasında olursa konumu A noktasına göre –200m’dir. Başlangıç noktasına sağı (+) pozitif, solu (–) negatif olarak seçilmiştir. Hareketli bir cismin son konumu ile ilk konumu arasındaki uzaklığa yer değiştirme denir. Yer değiştirme = Son konum – ilk konum ∆X = X2 – X1 ÖRNEK 2 : Şekildeki topun ilk konumu -10 m dir. Daha sonra top sağa doğru hareket edip ikinci konumuna yani +15 m ye gelmiştir. yerdeğiştirme=son konum – ilk konum Şekildeki topun yerdeğiştirmesi = +15 – (-10) = +25 metredir. ÖRNEK 3: K L M N O P – X(m) | ■ | +X(m) -150m -100m -50m A +50m +100m +150m Şekildeki cisim O noktasından K noktasına gelmiş ise kaç m yer değiştirmiştir? ÇÖZÜM: X1=+100m (ilk konum) X2=–150m (son konum) ∆X=? ∆X=X2 – X1 ∆X=– 150m – (+100m) ∆X=–150 – 100 ∆X=–250m yer değiştirmiştir. Eksi işareti hareketin negatif seçilen yönde olduğunu göstermektedir. HIZ : Birim zamandaki yer değiştirmeye hız denir. Hız vektörel bir büyüklüktür. Hız = Yer değiştirme V=Cismin hızı,m/s veya km/sa. Zaman aralığı ∆X=Cismin yer değiştirmesi,m veya km t=Zaman, saniye veya saat V =∆X ∆t İlk konum ve ilk zaman sıfır olduğunda V = X t olur. Bir hareketli ∆t zaman aralığında değişik hızlarla, ∆x kadar yer değiştirdiğinde, hareketlinin ortalama hız vektörü — V ort = ∆x ∆t ile tanımlanır.
