Tohum nedir?
Tohum
isim, bitki bilimi Farsça tu¬m
1 . Bitkilerde döllenme sonunda yumurtacıktan oluşan ve yeni bir bitki oluşmasını sağlayan tane:
“Bir bez parçasına sardığı boru çiçeği tohumlarını toprağa serpti.”- İ. O. Anar.
2 . (mecaz) Soy sop, döl, nesil, sülale:
“Tohumu kurudu.”- .
3 . (mecaz) Ortaya bir sonuç çıkaran, bir sonucun oluşmasına sebep olan şey:
“Ruhuna ve hafızasına serpilen bu tohumlar onda zamanla çiçeklerini açar ve meyvelerini verir.”- A. Ş. Hisar.
4 . Spermatozoit.
Tohum, döllenmeden sonra tohum taslağının gelişmesiyle meydana gelir. Bir tohumda içten dışa doğru embriyo, besi dokusu ve tohum kabuğu olmak üzere üç kısım bulunur.
Embriyo
Embriyo kesesindeki yumurta hücresinin döllenmesiyle oluşan yapıya zigot denir. Zigotun gelişerek oluşturduğu yapıya ise embriyo denir. Tohumun canlı olan kısmıdır.
Kısımları:
* Embriyodaki ilk yaprakçıklara kotiledon yani çenek denir. Açık tohumlu bitkilerin embriysunda ikiden fazla çenek bulunur. Bunlara polikotiledonlu bitkiler denir. Kapalı tohumlu bitkiler ise tek çenekli yani monokotiledon ve çift çenekli yani dikotiledon olarak ikiye ayrılırlar.
Kotiledonlar, besin depo etmekten ve çimlenmeden sonra toprak üstüne çıkarak fotosentezden sorumludurlar.
* Embriyonik gövde bölgesine Plumula denir. Embriyodan gelişen bu meristematik yapı olgun bitkide gövdeyi oluşturmuş olur.
* Embriyonik kök bölgesine Radikula denir. Embriyodan gelişen bu meristematik yapı ise olgun bitkide kökleri oluşturmuş olur.
* Kotiledonlar ile radikula arasında kalan bölgeye Hipokotil denir.
* Kotiledonların üstünde kalan bölgeye ise Epikotil denir.
Besi dokusu
Bitkinin erişkin olmadan önceki beslenme yeridir.
Tohum kabuğu
Yapısında süberin, lignin, kütin gibi maddeler bulundurur. Bu maddeler sayesinde sert bir hal almıştır. Su ve gazlara karşı geçirgenliği azdır. Böyece çimlenme oluncaya kadar aşırı su kaybı ve diğer zararlı etkenlere karşı korunma sağlanmış olur.
