Çanakkale Zaferi’nin Türk Tarihi Açısından Önemi
1914 – 1918 yılları arasında dünyanın başına gelen en büyük felaketlerden biri bilindiği gibi Birinci Dünya Savaşı’dır. Bu savaşa müttefiklerimizle birlikte Osmanlı Devleti olarak biz de katıldık. Bu savaş içinde kazandığımız Çanakkale Zaferi, düşmanın gücü karşısında Türk’ün yılmaz direncini göstermesi ve yurdunu korumanın kutsal mücadele destanını oluşturması açısından çok önemlidir.
Çanakkale Zaferi’nin Türk Tarihi ve Atatürk Açısından Önemi Bu zafer Gelibolu Yarımadası üzerinde kazanıldı. O dönemdeki yani Birinci Dünya Harbi içindeki düşmanlarımız İngiltere ve Fransa, Gelibolu Yarımadasını ele geçirerek Çanakkale Boğazı’nı açmak ve devamında da başkent İstanbul’u işgal etmek niyetiyle bu harekata başladılar. Böylece Türk’lerin Avrupa ile bağlantılarını da tamamen kesmiş olacaklardı. Fakat Gelibolu Yarımadası’nın bilindiği gibi bizim tarihimizde ayrıcalıklı bir yeri vardır. Bizim Avrupa’ya geçişimizdeki ilk bölgedir.
Avrupa Kıtası’nda sahip olduğumuz ilk topraktır. Avrupa’ya attığımız ilk adımdır. 1354 yılında Gazi Süleyman Paşa tarafından Türk topraklarına katılmıştır. İşte böyle bir vatan parçasının çiğnetilmemiş olması ile Çanakkale Zaferi önemlidir.
Çanakkale Zaferi’nden bir yıl önce Türk Ordusu, tarihinin en büyük hezimetini yaşamıştır. Balkan Harbi, Balkan Faciası, bu mağlubiyet sonucunda; üç hafta içerisinde bugünkü topraklarımızın 1/5’inden daha fazla toprak, 167.000km2, 33 vilayet, 158 ilçe, 6.5 milyon nüfus, bir başka ifadeyle Meriç Nehri’ne kadar Avrupa’daki toprakların tamamı kaybedilmiş ve ordu da elden çıkmıştı. İşte bu büyük darbeden sonra Türk Ordusu gerçek anlamıyla ordu olabilmek için büyük bir çabaya girişti. Bir yılık sürede, yüzüne sürülen kara lekeyi silecek duruma ve Çanakkale Zaferi’ni kazanacak güce erişti. Kazandığı zaferle Türk’ün gerçek kudret ve kabiliyetim ortaya koydu. Tarihindeki Türk’ün yaşadığım, Türk Milleti’nin cevherim, bütün Dünya’ya bir kere daha gösterdi, işte Çanakkale Zaferi bunun için önemlidir.
Çanakkale Zaferi, bize en pahalıya mal olan zaferimizdir. Karşılığında, en çok insan kaybına maruz kaldığımız bir zaferdir. Bu zafer için hemen hemen her evden bir iki şehit verilmiştir. Türk Milleti, binlerce aydınını, okumuşunu bu savaşta yitirmiştir. Anadolu’dan ve özellikle İstanbul’dan akın alan gönüllü öğretmen, mülkiyeli, tıbbiyeli öğrenciler, Türk Ocakları’nda yetişmiş okur-yazarlar, aydınlar bu savaşa katılmışlar ve can vermişlerdir. Bu savaşa toplam 400.000 Türk katılmış ve bunun 250.000’i zayi olmuştur. Üç yıl süren Kurtuluş Savaşı’nda en güçlü olduğumuz dönem olan Büyük Taarruz’da ancak 100.000 kişilik bir ordu yapabildiğimiz ve bütün Kurtuluş Savaşı boyunca 40.000 kişilik zayiat verdiğimiz hatırlanırsa, Çanakkale Zaferi’nin bedeli daha iyi anlaşılır. Birisinde bir zafer kazandık, birisinde ise vatanı kurtardık. Sonuç olarak Çanakkale’de bir nesli kaybettik, Gelibolu’ya bir nesli gömdük, işte Çanakkale Zaferi bunun için önemlidir.
Çanakkale Zaferi dünyaya, Türk’ün tükendiği sanılan gücünün henüz tükenmediğini, artık tarihi misyonunu tamamladığım sandıklan Türk’ün, şartlar ne kadar zor olursa olsun, daha çok şeyler başarabilecek güç ve inanca sahip olduğunu göstermiştir. Karşımızdakiler bir devletin çöküşü ile milletin inanç ve gücünün çöküşünün farklı şeyler olduğunu burada anlamışlardır. Türk’ün devleti çökebilir ama kendisi çökmez. Dünya sahnesindeki rolünü bırakmaz. İşte Çanakkale Zaferi bunun için önemlidir.
Çanakkale’de karşımıza o dönemin süper güçleri olan İngiltere ve Fransa vardı, İngiltere, yedi denizin hakimi, topraklan üzerinde güneş batmayan bir imparatorluk ve namağlup bir devlet idi. Bununla da aşın gurura kapılmıştı. Her iki devlet, sömürgelerindeki kaynaklannı da bu savaş için seferber etmiş ve 600.000 asker kullanmıştı. Başlangıçta zaferden hiç kuşku duymayan bu iki dev, Türk’ün azmi, vatam için vatanından başka her şeyini feda eden anlayışı karşısında, mağlubiyeti kabul etmek zorunda kaldı. 252.000 zayiat vererek Gelibolu Yarımadası’ndan kaçtı. Bu kaçış İngiliz İmparatorluğu için geriye gidişin başlangıcı olmuştur. Dünyadaki prestiji sarsılmıştır. Asya ve Afrika’da, çok geniş bir alandaki sömürgelerinde yaşayan müslüman milletlere, bu zaferle istiklal ve hürriyet tohumlan atılmıştır. Bu da ileride, dünya siyasi haritasının şeklini değiştirecek gelişmelere sebep olmuştur. İngilizlerin gururunu kırmayı, İngiltere ve Fransa gibi iki büyük devleti tek başına, müttefiki Almanya’dan yardım almadan yenmeyi başaran, arkasından da dünya siyasi haritasının değişmesine sebep olan Türk Milleti’dir. İşte Çanakkale Zaferi bunun için önemlidir.
