Servet-i Fünun edebiyatında anı türü hakkında bilgi verir misiniz?
Sevilen bir yazarın, büyük bir kişinin ortadaki eserleri ve yaptığı işlerden başka özel hayatına ait bilgiler, eserleri ile ilgili birtakım özel duygulanmalar kişinin yakınlarına bıraktığı sırlardandır. Bu sırları içeren yazılar o sanatçı ya da kişi için ilgi uyandıran şeylerdir. Hatıra yazıları, yazıldığı devrin eğilim ve duygularını da yansıtır.
Hatıraların bir devri aydınlatmadaki rolü oldukça sınırlıdır; çünkü anılar olaylarla ilgili şahsi bakış açısını yansıtır. An cak hatıra, tarihi olayların anlatımını kuruluktan kurtarır.
Basın-yayın işlerinin yaygınlaşması ile edebiyatımızda hatıra türüne benzer yazılar görülmeye başlanmıştır. Bu tür deki yazıların yaygınlık kazanması 1908’deki II. Meşrutiyetken sonradır.
Servet-i Fünun döneminde hatıra türünün en önemli temsilcisi Halit Ziya Uşaklıgil’dir. Zaten o, Serveti Fünun nes rinin en önemli sanatçısıdır.
Halit Ziya’nın anılarında kullandığı dil romanlarına göre sadedir. Anılarında da Arapça, Farsça kelimeler vardır, fa kat dil sade ve anlaşılırdır. Yazarın anılarında oldukça akıcı bir anlatım görülür.
Halit Ziya’nın hatıralarının bir kısmı kendi hayatıyla, bir kısmı ise yaşadığı devirdeki siyasi ve sosyal olaylarla ilgili dir.
Halit Ziya, hatıralarını dokuz ciltte toplamıştır. Hayatının kırk yılını içeren ilk beş cildine “Kırk Yıl” adını vermiştir.
Yazar, sarayda görev yaptığı dönemle ilgili hatıralarını “Saray ve Ötesi” adlı kitapta toplamıştır. “Bir Acı Hikâye” ad lı kitabı da Halit Ziya’nın hatıra türündeki bir başka eseridir.
Servet-i Fünun dergisini yayımlayan Ahmet İhsan’ın iki ciltten oluşan “Matbuat Hatıralarım” adlı eseri vardır.
Mehmet Rauf, değişik yerlerde çıkan hatıra türündeki yazılarını “Edebi Hatıralar” adlı kitapta toplamıştır.
Hüseyin Cahit Yalçın, Servet-i Fünun sanatçıları içinde hatıra türünde eserleri olan bir başka isimdir. Siyasi Hatıra lar adlı eserinde Meşrutiyet dönemindeki olayları anlatır. Hüseyin Cahit hem siyasetçidir hem de gazetecilik yap mıştır. Yazarın anı türündeki bir başka eseri Edebiyat Hatıraları’dır. Bu kitapta edebiyatla ve Servet-i Fünun sanat çıları ile ilgili hatıraları vardır.
