Tümcenin (Cümlenin) Öğeleri Konu Anlatımı
Tümcenin Öğeleri Nelerdir
Sözcüklerin tümce içindeki görev adına tümcenin öğeleri denir. Tümcelerde her sözcüğün ayrı görevi vardır.
Örnek: Ali yarın Ankara’ya gidecek.
Gidecek sözcüğü yapılacak işi belirtir.
Ali sözcüğü işin kimin yaptığını belirtir.
Yarın sözcüğü işin ne zaman yapılacağını belirtir.
Ankara’ya sözcüğü işin yönünü belirtir.
1-Yüklem
Tümcede öznenin yaptığı işi ya da içinde bulunduğu oluşu bildiren sözcük ya da sözcük öbeklerine yüklem denir.
Örnek: Bugün okula gittim. Sözcüğünde yüklem hangisidir?
Cevap: gittim sözcüğü yapılan eylemi bildirdiği için yüklemdir.
Örnek: Tayfun’un arkasından bizde koştuk. Sözcüğünde yüklem hangisidir?
Cevap: Koştuk gittim sözcüğü yapılan eylemi bildirdiği için yüklemdir.
Özne:
Tümcede yüklemin bildirdiği işi, hareketi yapan ya da oluş içinde bulunan varlığa özne denir.
Örnek: Tuncay güzel bir gol attı. Cümlesinde özne ve yüklem hangi sözcüklerdir.
Attı: yapılan işi bildirdiği için yüklemdir.
Kim attı? Tuncay bu yüzden özne olur.
Örnek: Babam güzel bir saat aldı. Cümlesinde özne ve yüklem hangi sözcüklerdir?
Cevap:
Tümcenin Öğeleri
Örnek: Bugün ben çok mutluyum. Cümlesinde özne ve yüklem hangi sözcüklerdir?
Cevap: Bugün ben çok mutluyum.
Örnek: Babam kış olunca soba aldı. Cümlesinde özne ve yüklem hangi sözcüklerdir?
Cevap: Babam kış olunca soba aldı.
Örnek: Ben derslerimi yaptım akşamleyin. Cümlesinde özne ve yüklem hangi sözcüklerdir?
Cevap: Ben derslerimi yaptım akşamleyin.
Örnek: Benim ağırıyor çok başım. Cümlesinde özne ve yüklem hangi sözcüklerdir?
Cevap: Benim ağırıyor çok başım.
Örnek: Dedem yaz gelince yazlığa geldi. Cümlesinde özne ve yüklem hangi sözcüklerdir?
Cevap: Dedem yaz gelince yazlığa geldi.
Örnek: Ben su içmek için çeşmeye gittim. Cümlesinde özne ve yüklem hangi sözcüklerdir?
Cevap: Ben su içmek için çeşmeye gittim.